Η παράγραφος είναι μέρος ενός κειμένου με ολοκληρωμένο νόημα. Πιθανόν να εντοπίσουμε και κείμενο με μία παράγραφο. Η παράγραφος έχει ένα ολοκληρωμένο νόημα με αρχή και τέλος (αυτοτελές). Παράλληλα όμως το νόημά της συνδέεται και με το νόημα των άλλων παραγράφων του κειμένου. Αποτελείται από περιόδους. Μπορούμε να την εντοπίσουμε στο κείμενο από το περιθώριο που υπάρχει σε κάθε παράγραφο.
Η δομή ή τα μέρη της παραγράφου
Τα μέρη της παραγράφου είναι:
η θεματική περίοδος
οι λεπτομέρειες και
η κατακλείδα
Η θεματική περίοδος είναι μια περίοδος της παραγράφου στην οποία αναφέρεται το θέμα της παραγράφου δηλ. για "ποιο πράγμα μιλάει" η παράγραφος. Η θεματική περίοδος συνήθως είναι η πρώτη περίοδος της παραγράφου αλλά μπορεί να είναι και μια άλλη περίοδος της παραγράφου.
Οι λεπτομέρειες αναλύουν περισσότερο τη θεματική περίοδο, μας δίνουν περισσότερα στοιχεία για το θέμα που αναφέρεται στην παράγραφο. Οι λεπτομέρειες μπορεί να αποτελούνται από μία έως περισσότερες περιόδους.
Η κατακλείδα είναι το συμπέρασμα του θέματος που αναφέρεται στην παράγραφο και είναι η τελευταία περίοδος. Σε πολλές παραγράφους μπορεί να μην υπάρχει κατακλείδα.
Σε κάθε παράγραφο μπορούμε να δώσουμε και τίτλο αφού εντοπίσουμε τη θεματική περίοδο. Για τον τίτλο χρησιμοποιούμε ονοματική φράση για να δώσουμε έμφαση.
Εύρεση της θεματικής περιόδου, των λεπτομερειών και της κατακλείδας μιας παραγράφου.
Παράδειγμα:
Το ηλιακό μας σύστημα είναι ένα από τα αμέτρητα που υπάρχουν στο διάστημα. Αποτελείται από εννέα πλανήτες που περιφέρονται γύρω από τον ήλιο. Ένας από τους πλανήτες είναι και η γη. Γύρω από κάθε πλανήτη περιφέρονται άλλα μικρότερα ουράνια σώματα, μικρότερα από τους πλανήτες, οι δορυφόροι. Ο δορυφόρος της γης είναι η σελήνη. Οι πλανήτες και οι δορυφόροι δεν φωτίζουν όπως ο ήλιος αλλά φωτίζονται από τον ήλιο. Η ίδια κατασκευή ή παρόμοια με το δικό μας ηλιακό σύστημα πιθανόν να υπάρχει και στα υπόλοιπα ηλιακά συστήματα.
Η πρώτη περίοδος με τα κόκκινα γράμματα είναι η θεματική γιατί δείχνει σε ποιο θέμα αναφέρεται η παράγραφος.
Οι περίοδοι με τα πορτοκαλιά γράμματα αναφέρονται στις λεπτομέρειες του ηλιακού μας συστήματος.
Η τελευταία περίοδος με τα μπλε γράμματα είναι η κατακλείδα ή το συμπέρασμα της παραγράφου.
Ως τίτλο της παραγράφου θα μπορούσαμε να γράψουμε τον εξής:
"Το ηλιακό μας σύστημα"
Η πρώτη περίοδος με τα κόκκινα γράμματα είναι η θεματική γιατί δείχνει σε ποιο θέμα αναφέρεται η παράγραφος.
Οι περίοδοι με τα πορτοκαλιά γράμματα αναφέρονται στις λεπτομέρειες του ηλιακού μας συστήματος.
Η τελευταία περίοδος με τα μπλε γράμματα είναι η κατακλείδα ή το συμπέρασμα της παραγράφου.
Ως τίτλο της παραγράφου θα μπορούσαμε να γράψουμε τον εξής:
"Το ηλιακό μας σύστημα"
0 σχόλια: