Ο αναφορικός και ο κατευθυντικός λόγος
Σε προηγούμενες αναρτήσεις
αναφέρθηκε ότι τα είδη των κειμένων χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες στον αναφορικό λόγο και στον κατευθυντικό λόγο. Στα κείμενα του αναφορικού
λόγου ανήκουν οι αφηγήσεις και οι περιγραφές.
Επίσης αναφερθήκαμε και στο γεγονός ότι τα κείμενα του αναφορικού λόγου συνήθως
είναι μικτά. Έχουν δηλ. και αφηγήσεις και περιγραφές. Ακόμη έγινε λόγος και για
τα στοιχεία τα οποία μας βοηθούν να αναγνωρίζουμε, πότε ένα κείμενο του
αναφορικού λόγου είναι αφήγηση ή περιγραφή.
Στοιχεία που μας βοηθούν στην αναγνώριση της αφήγησης ή της περιγραφής είναι
ο χρόνος και ο χώρος.
Ο κατευθυντικός λόγος αποτελείται
από οδηγίες (π.χ κατασκευή ενός παιχνιδιού,
συνταγή μαγειρικής), προσκλήσεις, επιχειρηματολογικά κείμενα (π.χ.
διαφήμιση, κείμενα που βασίζονται στη λογική
για να μας πείσουν για κάτι), πραγματολογικά
κείμενα (π.χ. τα βιβλία του σχολείου, οι εγκυκλοπαίδειες, τα επιστημονικά
βιβλία που
βασίζονται στην επιστημονική
γνώση).
Οι οδηγίες είναι κείμενα που μας κατευθύνουν
στην ολοκλήρωση μιας εργασίας που δεν γνωρίζουμε να την εκτελέσουμε μόνοι μας. Τα
ρήματα που χρησιμοποιούνται είναι στην ενεργητική φωνή (αφού ενεργούμε), και οι
χρόνοι τους μπορεί να βρίσκονται στον ενεστώτα της οριστικής, της υποτακτικής
και της προστακτικής, καθώς επίσης και στον αόριστο της υποτακτικής και
προστακτικής. Π.χ. Ανοίγουμε το κουτί προσεκτικά- ανακάτεψε αρκετή ώρα-να
μετράς πολύ προσεκτικά-βίδωσε σφικτά-να βιδώσεις τον σύνδεσμο.
Οι προκλήσεις αφορούν σε οποιαδήποτε
πρόσκληση π.χ. γενεθλίων, πάρτι, γάμου, βάπτισης και διαφόρων εκδηλώσεων. Τα
ρήματα των προσκλήσεων βρίσκονται συνήθως σε χρόνο ενεστώτα και μέλλοντα
οριστικής και ενεστώτα και αόριστο υποτακτικής. Π.χ. Ο σύλλογος των διδασκόντων
του 5ου Δημοτικού σχολείου σας προσκαλεί
να πάρετε μέρος στην αποκριάτικη
εκδήλωση που θα γίνει το
Σάββατο...
Σε κάποια άλλη ανάρτηση θα
αναφερθούμε στα επιχειρηματολογικά και στα πραγματολογικά κείμενα.
0 σχόλια: