Images Πιθανά συμπτώματα μαθησιακών δυσκολιών-προτεινόμενες στρατηγικές

ΓΡΑΦΗ
Γράφει "καθρεφτικά " (π.χ 3 αντί ε, ανάποδα το 7)
Παραλείπει γράμματα
Παραλείπει, μεταθέτει ή επαναλαμβάνει συλλαβές.
Αγνοεί τους τόνους και τα σημεία στίξης.
Κάνει πολλά ορθογραφικά λάθη.
Έχει δυσανάγνωστο γράψιμο.
Γράφει αργά.
ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Διαβάζει συλλαβιστά, με μονότονη φωνή
Διαβάζει άλλη λέξη αντί αυτής που πρέπει
Παραλείπει λέξεις ή γράμματα.
Αγνοεί τους τόνους και τα σημεία στίξης.
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Δυσκολεύεται να απαντήσει σε ερωτήσεις κατανόησης κειμένου.
Δυσκολεύεται να αποδώσει προφορικά ένα κείμενο.
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Δυσκολεύεται να κατανοήσει τι ζητά ένα πρόβλημα και να το λύσει. Δυσκολεύεται να θυμηθεί την σειρά των βημάτων που απαιτούνται για να γίνει μία πράξη.
ΓΡΑΠΤΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
Το κείμενό του δεν έχει σωστή δομή.
Χρησιμοποιεί περιορισμένο λεξιλόγιο.
Δεν ακολουθεί κάποια "λογική σειρά" σε αυτά που γράφει.

25% των ελλήνων μαθητών έχουν δυσλεξία...!!

Στο 25% των μαθητών υπολογίζονται τα παιδιά με δυσλεξία στην Ελλάδα. Πολλά από αυτά αντιμετωπίζουν την επικριτική συμπεριφορά, τόσο των δασκάλων, όσο και των γονιών τους, οι οποίοι δεν μπορούν να αντιληφθούν το πρόβλημα. Αποτέλεσμα είναι τα παιδιά να μην θέλουν να πηγαίνουν στο σχολείο.
Σύμφωνα με επιστημονικά στοιχεία, περίπου 50 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ

  Να ενθαρρύνετε τους μαθητές να συνειδητοποιούν και να αξιολογούν τις στρατηγικές που χρησιμοποίησαν για να μελετήσουν και να μάθουν. Οι δεξιότητες της μελέτης, όπως η λήψη σημειώσεων και η οργάνωση του χρόνου πρέπει να διδάσκονται ενεργητικά.

  Οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες χρειάζονται πολλή οργάνωση. Λίστες με τις καθημερινές υποχρεώσεις και την αναμενόμενη αντιμετώπιση μπορούν να βοηθήσουν σε μεγάλο βαθμό. Όταν γίνονται αλλαγές στο ωρολόγιο πρόγραμμα, στο δάσκαλο ή στην εργασία που πρέπει να γίνει, να τους ειδοποιείτε πολλές φορές, ξανά και ξανά.

  Οι μαθητές αυτοί μπορεί να έχουν δυσκολίες στην προσωπική τους οργάνωση, δηλαδή να διατηρούν τα πράγματά τους τακτικά στο σχολείο, να ντύνονται, να θυμούνται την τσάντα της γυμναστικής, να ψάχνουν για κάτι που έχουν χάσει, να ετοιμάζουν τη σχολική τους τσάντα και να οργανώνουν τα υλικά που χρειάζονται για τη δουλειά στο σπίτι. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να συνεργάζεται με το μαθητή και τους γονείς του ώστε να επινοούν στρατηγικές που θα βοηθήσουν το μαθητή να οργανωθεί, όπως λίστες, προγράμματα και χρωματικούς κωδικούς για τα βιβλία.

  Πολλές φορές οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες χρειάζεται να διδαχθούν πώς να κάνουν ερωτήσεις. Όλοι οι μαθητές και ειδικά οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες θα πρέπει να νιώθουν άνετα όταν ζητούν βοήθεια.

  Επιμερίστε τη διαδικασία της μάθησης σε μικρές εργασίες που πρέπει να γίνουν η μία μετά την άλλη. Δώστε συγκεκριμένα παραδείγματα.

  Χρησιμοποιήστε πολλά οπτικά βοηθήματα, ταινίες, βίντεο, διαφάνειες, μαυροπίνακα, γραφικά υπολογιστή, διαγράμματα, χάρτες, μαρκαδόρους υπογράμμισης, απλή υπογράμμιση, βέλη και εικόνες για να επεξηγήσετε όλα τα μαθήματα, συμπεριλαμβανομένης της διδασκαλίας της γλώσσας.

  Επαναλαμβάνετε ξανά και ξανά και με διάφορους τρόπους παλιά και νέα ύλη.

  Παρέχετε οργάνωση και υποστήριξη στο μαθητή στο βαθμό που χρειάζεται ο ίδιος και όχι στο βαθμό που παρέχεται συνήθως στη συγκεκριμένη ηλικία ή τάξη ή μάθημα.

  Ο μαθητής δεν μπορεί να ακούει και να εκτελεί ταυτόχρονα. Δηλαδή, για παράδειγμα, η λήψη σημειώσεων μπορεί να είναι πάρα πολύ δύσκολη δουλειά για μερικούς μαθητές.
Βαθμολογείτε θετικά – σημειώνετε τα καλά στοιχεία. Βαθμολογείτε το περιεχόμενο – όχι τη μορφή.

  Επιτρέπετε τη χρήση οποιουδήποτε αναγκαίου μαθησιακού εργαλείου, όπως είναι το μαγνητόφωνο, ο ορθογράφος, το ορθογραφικό λεξικό.

  Σε κάθε περίπτωση μην ειρωνεύεστε, αποφεύγετε τις συνεχείς επικρίσεις και μην κάνετε θέμα τις διαφορετικές ανάγκες του μαθητή μπροστά στους συμμαθητές του. Θα πρέπει να αναγνωρίσετε ότι οι μαθητές αυτοί ανταποκρίνονται πολύ καλύτερα όταν έχουν ενθάρρυνση και όταν επισημαίνονται και αναφέρονται τα θετικά τους στοιχεία και οι επιτυχίες τους.

  Η ώρα του διαλείμματος δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για την ολοκλήρωση της δουλειάς.

  Να «συλλαμβάνετε» το μαθητή στις επιτυχίες του και να ανταμείβετε αυτή τη συμπεριφορά του.

  Και πάνω από όλα, να προσπαθείτε να βρίσκετε ευκαιρίες να τον (την) επαινέσετε και να ενισχύσετε την αυτοεκτίμησή του (της).

Οδηγίες για το δημοτικό

Τι μπορείτε να κάνετε

• Ενημερωθείτε, διαβάστε, ψάξτε στο internet στις αντίστοιχες σελίδες για τους εκπαιδευτικούς. Υπάρχει αρκετή βιβλιογραφία και στα ελληνικά αλλά και ακόμη πιο εξειδικευμένη από καθηγητές πανεπιστημίου για τα μαθήματα ειδικής αγωγής.
• Συζητήστε και αναζητήστε συμβουλές από συναδέλφους που έχουν πάρει μαθήματα ειδικής αγωγής κι έχουν δουλέψει με δυσλεξικά παιδιά.
• Φέρτε τα παιδιά αυτά στα μπροστινά θρανία ώστε να μπορείτε να τα ελέγχετε πιο εύκολα και απομακρύνετε τα από παράθυρα και πόρτα ώστε να μειώσετε όσο είναι δυνατόν τις πηγές διάσπασης της προσοχής τους.
• Δοκιμάστε να τους βάλετε να καθίσουν με κάποιους μαθητές πιο ήπιας συμπεριφοράς, με παιδιά που θα έχουν τη θέληση και τη δυνατότητα να τους βοηθήσουν, μη τους απομονώνετε.
• Ενθαρρύνετε την ανταλλαγή τηλεφώνων με συμμαθητές ώστε να μπορούν να αναζητήσουν εργασίες και μαθήματα που δεν έχουν σημειώσει ευκρινώς.
• Μην κατακρίνετε ιδιαίτερα, λάθος εργασίες και έλλειψη βιβλίων-τετραδίων. Μπορείτε να δώσετε περισσότερο την προσοχή σας στο να έχουν καταγράψει και κατανοήσει πλήρως τις εργασίες που τους ζητάτε να κάνουν. Πολλές φορές δεν ανταποκρίνονται σ΄ αυτές όχι γιατί δεν θέλουν ή δεν ξέρουν αλλά γιατί δεν έχουν καταλάβει ή σημειώσει ακριβώς τα όσα έχετε ζητήσει να πράξουν.
• Πολλές φορές μπορεί να αντιμετωπίσετε το φαινόμενο να έχουν «κολλήσει» σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο του μαθήματος (κατανόηση, εργασία, εξέταση κλπ) μην επιμένετε έντονα, προσπεράστε το κι επιστρέψτε αργότερα.
• Κατά την εξέταση πείτε κάποια λέξη που δυσκολεύονται να διατυπώσουν, χρησιμοποιείστε συνδέσμους (και, επομένως, μετά κλπ) δίνετε έτσι την αίσθηση ότι ολοκλήρωσαν μια ενότητα, τους βοηθάτε να προχωρήσουν στην επόμενη. Επαναλάβετε το τέλος της πρότασης που είπαν και συνδέστε την με μια ερώτηση για τα επόμενα σημεία του μαθήματος.
• Κατά την παράδοση κρατάτε καθαρή και σταθερή ομιλία, χρωματίστε τη με ένταση, ζωντανέψτε την με κίνηση, φορτίστε τη με συναίσθημα. Αναζητείστε τη ζωηράδα στο βλέμμα τους, σημάδι ότι τους έχετε "κατακτήσει". Αναζητάτε τη συμμετοχή τους, αγγίξτε τους με το βλέμμα ή με μια κίνηση χωρίς όμως να διακόπτετε τη ροή του λόγου σας.
• Συνδέστε την παράδοση με σχεδιαγράμματα πάνω στον πίνακα στα οποία θα επανέρχεστε συχνά. Ζητείστε τους να επαναλάβουν με δικά τους λόγια, (αναζητάτε την ουσία και την κατανόηση στα λόγια τους) ενώ εσείς δείχνετε τα επιμέρους σημεία πάνω στο σχεδιάγραμμα.
• Γράφετε καθαρά στον πίνακα με μεγάλα γράμματα και αρκετή απόσταση μεταξύ των γραμμών. Διαφορετικά χρώματα κιμωλίας ή και υπογράμμιση στις γραμμές μπορούν να βοηθήσουν. Αφήστε περισσότερο χρόνο το κείμενο στον πίνακα πριν το σβήσετε. Σιγουρευτείτε ότι έχουν μεταφέρει σωστά στα τετράδια τους τα όσα είναι γραμμένα στον πίνακα, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για εργασίες.
• Μην κατακρίνεται μικρούς σχεδιασμούς και σύμβολα στα βιβλία ή τα πρόχειρα τετράδιά τους, συχνά αυτά τους οδηγούν πιο εύκολα σε σημεία των μαθημάτων ή εργασιών. 1{}Κ μπορεί να σημαίνει «μια συννεφιασμένη Κυριακή»!!!
• Μπορείτε να τους κάνετε να συμμετέχουν ακόμη περισσότερο στο μάθημα αλλά και να τους δημιουργήσετε το συναίσθημα της συνεισφοράς (κάτι που επιδιώκουν πάρα πολύ) αναθέτοντάς τους εργασίες όπως να σβήσουν τον πίνακα, να φέρουν κιμωλίες από το γραφείο κλπ.
• Προτείνετέ τους να χρησιμοποιούν αυτοκόλλητους σελιδοδείκτες που θα μεταφέρουν κάθε φορά στο συγκεκριμένο μάθημα.
• Ιδιαίτερης σημασίας είναι παράδοση του μαθήματος, το σημείο που είναι και το πιο σημαντικό για τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν αυτά τα παιδιά. Καταρχήν ελέγχετε συχνά ότι σας παρακολουθούν και δεν έχουν αρχίσει να «ταξιδεύουν». Μπορείτε να το κάνετε εύκολα αυτό με ερωτήσεις σε σχέση με το μάθημα για το τι ξέρουν, πιστεύουν ή νομίζουν ότι θα συναντήσουν παρακάτω.
• Κάντε μια πρόχειρη εισαγωγή στα βασικά σημεία της παράδοσης και μια επανάληψη στο τέλος της, ζητώντας τη συμμετοχή τους. Δίνοντας τους, στο τέλος του μαθήματος, μια φωτοτυπία με τη περίληψη του μαθήματος και τα σημαντικά του σημεία, τους βοηθάτε αφάνταστα. Ενθαρρύνετε τους να σημειώνουν αυτά τα σημεία και στα βιβλία τους, υπογραμμίζοντας τα ώστε να μπορούν να έχουν μια γρήγορή αναφορά.
• Κατά την εξέταση μπορεί να βρείτε φτωχή χρήση της γραμματικής και του συντακτικού, πιστέψτε με είναι φοβερό συναίσθημα να είσαι σε μια τάξη με έναν δάσκαλο που θέλεις να κερδίσεις την αποδοχή του και με συμμαθητές που δε θέλεις να δοκιμάσεις την αποδοκιμασία τους ΚΑΙ να έχει κολλήσει «το ρημάδι το μυαλό σου», να μη βρίσκει που και πως έχει καταχωρίσει εκείνη τη λέξη που πρέπει (και θέλεις) να χρησιμοποιήσεις -ιδιαίτερα άμα την έχεις διαβάσει 50 φορές το προηγούμενο βράδυ υπό τις προτροπές (καμιά φορά αρκετά πιεστικές και με συνοδεία απειλών- των γονιών σου. Είναι φυσικό να καταρρακώνεται ο αυτοσεβασμός και η αυτόαξία σου, γι’ αυτό και θα πρέπει να βρεις ένα τρόπο ώστε να ανακτήσεις το ενδιαφέρον των γύρο σου, πιθανότατα λέγοντας κάτι που θα τους κάνει να γελάσουν -δείγμα θετικού αποτελέσματος- έστω κι αν πολύ συχνά δεν είσαι σε θέση να διακρίνεις ένα πραγματικό από ένα κοροϊδευτικό γέλιο και την «χαρούμενη» επί ή από –δοκιμασία!
• Δοκιμάστε η εξέταση σας να περιλαμβάνει ερωτήσεις που, πως, γιατί κλπ. Είναι πολύ πιο αποδοτικό από το να πρέπει να πουν το μάθημα από μόνοι τους. Η αλληλουχία και συνέχεια(σύνδεση) είναι ένα μελανό σημείο γι’ αυτό προσπαθήστε να συνδέετε εσείς τα προηγούμενα με τα επόμενα και αφήστε τους το «χώρο» ώστε να μπορέσουν να εξωτερικεύσουν τις γνώσεις τους.
• Ενθαρρύνετε ελαφριές παρεκκλίσεις στο μάθημα/εξέταση όπου θα μπορούν να εκφράζουν εμπειρίες και γνώσεις που έχουν κατακτήσει και οι οποίες έχουν καταχωρηθεί, με μεγάλα γράμματα, στην μακροπρόθεσμη μνήμη τους. Αυτό βοηθάει και στο αίσθημα της συμμετοχής αλλά και στη σύνδεση βιωμένης εμπειρίας με το συγκεκριμένο σημείο του μαθήματος. Σημείο που πλέον προσκολλάται σαν επέκταση της, ήδη υπάρχουσας στη μνήμη, εμπειρίας και πιο εύκολα προσβάσιμο.